Select Page

بررسی مزایا و معایب سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر تمدن اسلامی

رئیس میز تمدن اسلامی هدف از بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را استخراج ملاحظاتی که باید از منظر تمدنی و تاریخی در سند مورد توجه قرار بگیرد، دانست و گفت: علاوه بر این توجه دادن اصحاب تاریخ و رسالت تاریخ در تصمیم گیری های کلان کشور بسیار مهم است.

به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین محسن الویری، رئیس میز تمدن اسلامی قطب های فکری و فرهنگی در نشست بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر تاریخی و تمدنی که با حضور اعضای میزکار تخصصی تمدن اسلامی برگزار شد، گفت: هدف از تشکیل جلسه، استخراج ملاحظاتی که در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باید از منظر تمدنی و تاریخی مد نظر و مورد توجه قرار بگیرد و علاوه بر این توجه دادن اصحاب تاریخ و رسالت تاریخ در تصمیم گیری های کلان کشور است.

وی افزود: از منظر تاریخی چه کمکی می توان برای ویرایش دوم و نهایی داشته باشیم و تمامی نقدها و مطالب به دبیرخانه سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اعلام می کنیم می توانیم در مبانی ها بطور مثال تاریخ شناسی به سند بحث کنیم

چند مزیت سند الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت

رئیس میز تمدن اسلامی با اشاره به مزیت های سند الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: صرف نظر از محتوای این سند، فرایند تدوین و تصویب آن چند مزیت شایسته ستایش به این شرح دارد؛ تدوین سند در یک مرکز غیر دولتی دور از گرایشهای مقطعی سیاسی و جناحی و در نظر گرفتن یک دوره سه ساله برای نقد و ارزیابی و تکمیل این سند ـ این اقدام مهم، ابتکاری شایسته تقدیر است که متأسفانه پیش از این برای سندهای مهمی مثل سند چشمانداز بیست ساله و نقشه جامع علمی کشور به صورت عمومی صورت نگرفت.

وی افزود: جهت گیری تبدیل این سند به سند بالادستی قوانین برنامهای و حتی سیاستهای کلی ـ در خوشبینانهترین حالت تاکنون اسناد بالادستی در کشور ما تنها یک مرز برای قوانین و سیاستهای فرودست بوده است و سیاستها و برنامه های فرودست الزاما منشأ سیاست کلی بالادستی را نداشته است و نهادهای قانونگذار تنها در صورت عدم تغایر قوانین با سیاستهای کلی آنها را به تصویب میرسانده اند.

حجت الاسلام والمسلمین الویری با بیان اینکه سیاستهای کلی مصوب قبلی سند فاقد سازکار مناسب الزام آور در این زمینه بود، اظهار داشت: چنین برمیآید که قرار است این سند که در رتبه ای پایین تر از قانون اساسی قرار دارد حاکم بر همه سیاستها و قوانین و برنامه های کشور باشد.

 وی گفت: فراخوان همه صاحب نظران برای اظهار نظر در باره سند ـ سیاستهای کلی در هر جامعهای جز با مشارکت نخبگانی و عمومی تحقق نمی یابد و مشارکت دادن صاحب نظران در مرحله تدوین سند پیش از نهایی شدن آن گام مهمی برای حسن اجرای آن است.

ضعف تاریخ نگری سند

عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی یکی از مهمترین ضعف های این سند را بهره نبردن از مطالعات و تجربه های تاریخی دانست و افزود: واژه تاریخ سه بار در این سند به کار رفته است و برخی تعابیر به کار رفته در سند هم مانند میراث فرهنگی و استفاده از دستاوردهای بشری و اهتمام به احیای نمادهای اسلامی ایرانی پیوند مفهومی با تاریخ دارد.

وی افزود: ولی هیچ قرینهای دال بر این که تجربه تاریخی توسعه یافتگی ایران به درستی کاویده شده باشد وجود ندارد. بررسی سیر تحول تدوین سیاستهای کلی و برنامه های کالن در کشور و فراز و نشیب آن و نقاط قوت و ضعف آنها و تحلیل میزان کامیابی آنها در مقام اجرا و عوامل کامیابی و ناکامیابی ها آورده هایی بسیار سودمند برای ما خواهد داشت.

رئیس میز تمدن اسلامی ضعف نگاه تاریخی و ناآگاهی از گذشته عامل اصلی شکست بسیاری از برنامه های توسعه در ایران برشمرد و تصریح کرد: این سند حتی در شمار عوامل مؤثر بر تغییرات که طی آن به عوامل فرهنگی، جمعیتی و انسانی، جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، دانشی و فناورانه اشاره شده است، هیچ گوشه چشمی به عامل تاریخی ندارد، این ضعف نگاه تاریخی و غفلت از بررسی تاریخی آسیبهای سیاستگذاریهای کالن کشور موجب ضعف شدید رویکرد تمدنی آن شده است.

وی گفت: این سند به رغم ادعای حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی به دلیل غفلت از پیشینه تمدن اندیشی ایرانیان راه خود را به سوی یک تمدن ایرانی و البته با بنمایه اسلامی تغییر داده است. رویکرد تمدنی این سند در مقایسه با سطح اندیشه پیشرفت در کشور و حتی در مقایسه با سند چشم انداز بیست ساله به دلیل بی توجهی به تاریخ یک عقبگرد نگران کننده دارد.

غلبه ایرانی بودن سند بر رویکرد تمدنی آن

حجت الاسلام والمسلمین الویری تمدن را نتیجه انباشت توسعه یافتگی و پیشرفت خواند و افزود:  این سند از این نظر که بیش از آن که برنامهای برای تمدن باشد برنامه های برای پیشرفت است و تا حد زیادی از کلیات فاصله گرفته و ناظر به زمان و مکان نوشته شده بسیار خوب است، اما چطور میتوان انتظار داشت که یک برنامه ایرانی گسسته از امت اسلامی ما را به تمدن نوین اسلامی نزدیک کند؟ چاره اندیشی برای توسعه یافتگی ایران چگونه ما را به تمدن نوین اسلامی نزدیک میکند؟

وی گفت: اگر براستی غایت این سند حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی است، چه درکی از این تمدن و ویژگیها و بایستگیهای حرکت به سمت آن در این سند به چشم میخورد؟ شگفتآور است که در این سند حتی یک بار واژه "امت" و "امت اسلامی" به کار نرفته و نگاه فرامرزی آن تنها معطوف به منطقه و قاره آسیا و فضای جهانی است. در بندهای 54 و 55 این سند تعابیری مانند مسلمانان و جهان اسلام دلالتی رقیق و ضمنی در این زمینه دارد ولی به هیچ وجه برای اثبات جهت گیری سند به سوی تمدن نوین اسلامی بسنده نیست.

رئیس میز تمدن اسلامی با اشاره به اینکه سند به رغم ادعای حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی هیچ نگاهی به امت اسلامی ندارد و بازگشتی آشکار به قلمرو ایران و چشم پوشیدن از امت اسلامی دارد، بیان کرد: عدول از تمدن اسلامی به یک تمدن با رنگ و بوی ایرانیت را هر چند مبتنی بر آموزه های اسلامی باشد، میتوان یک پسرفت به شمار آورد.

وی افزود: بسنده کردن به شعار دست یافتن به تمدن نوین اسلامی و نداشتن موضعی روشن در باره فرایند آن و غفلت از منطق تعامل با امت اسلامی ما را به این تمدن نزدیک نخواهد کرد و بلکه زمینه ساز فاصله افتادن بین هویت ایرانی و امت اسلامی خواهد شد.

حجت الاسلام والمسلمین الویری با بیان اینکه اگر قرار باشد این سند تنها به ایرانیت هر چند متأثر از آموزه های اسلام بیاندیشد میتوان این پرسش را مطرح کرد که این نگاه به پیشرفت ایران چه تفاوتی با آرزوهای تمدنی محمدرضا پهلوی دارد، خاطرنشان کرد: ایرانیان همواره مردمانی تمدن ساز بوده اند و لذا شعار حرکت به سوی تمدن از سوی حاکمان پیشین امری غریب نیست و این گونه نیست که تمدن اندیشی از آورده های انقلاب اسلامی باشد ولی پاسخ این پرسش که ما باید راه به سوی کدام تمدن ببریم پیش از پیروزی انقلاب و پس از آن به راستی تفاوتی بین زمین تا آسمان دارد تمدن مورد ادعای پیش از انقلاب جز به زمین نمی اندیشید و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایرانیان افق نگاه خود را به آسمان کشاندند.

معرفی قطب

مصوبات قطب

خانه | بازگشت |
Guest (PortalGuest)


مجری سایت : شرکت سیگما