الف) وظایف و مأموریت‌های قطب

1. تمهید مرجعیت نظری و عملی حوزه‌های علمیه و دفتر تبلیغات اسلامی در عرصه مسائل نظام سیاسی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران
2. توانمندسازی دفتر در شناخت علت شناسانه مسائل عرصه نظام سیاسی و اجتماعی اسلام و ایران بر پایه یافته‌های عرصه نظر و عمل و پاسخ‌گویی به نیازهای مردم، جامعه و نظام
3. تلاش برای حل مسائل عرصه سیاست و اجتماع برآمده از تراث دینی

ب) گزارش عملکرد میزکارهای تخصصی

1. گزارش عملکرد میز نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران

مسأله منتخب اول: ارتقاء کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران

کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی از بدو تأسیس، از دغدغه‌ها و پرسش‌های مطرح در میان سیاست‌گذاران و نخبگان بوده است، اما پس از گذشت بیش از سه دهه از حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران، تلاش در ارائه توصیفی واقع گرایانه از اهداف، امکانات و موانع جمهوری اسلامی ایران، راه را برای ارتقاء کارآمدی، هموارتر می‌کند. در واقع؛ تبیین و تحلیلِ مبنایی، مفهومی، ساختاریِ و عملکردی «مسأله ارتقای کارآمدی نظام سیاسی»، به طور مستقیم و غیرمستقیم با تثبیت، پویایی و تحکیم مبانی تئوریک آن (از حیث ایجاد جریانِ مصونیت‌بخش در قبال چالش‌های فکری و فرهنگی نظام)، ارتباط جدی دارد.

در پاسخ به مسأله ضعف کارآمدی سه رویکرد کلان قابل تصور است:

الف) رویکرد مدیریتی و اجرایی: یعنی رویکرد اجرایی و مدیریتی در جهت اصلاح رفتار اجرایی و مدیریتی کارگزاران، فرآیندها و ساختارهای نظام سیاسی، که با توجه به ماموریت، اهداف و قلمرو فعالیت‌های دفتر تبلیغات اسلامی، میز به دنبال آن نیست.

ب) رویکرد تئوریک: رویکرد تبیینی و نظریه‌پردازی که بدون توجه به وضعیت موجود و امر واقع به تحلیل می‌پردازد.

ج) رویکرد تئوریک ـ راهبردی: رویکرد انتخابی در این طرح است که از هر دو رویکرد قبل بهره گرفته می‌‌شود اما مترتب به چند امر ذیل است:

1. شناخت وضع موجود و بررسی زمینه‌ها و علل ناکارامدی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی (ناکارآمدی)
2. نظریه پردازی و ارائه الگوی مطلوب در آن زمینه بر اساس مبانی سیاسی نظام (کارآمدی)
3. ارائه راهبرد برای حل مسأله یا بحران و رسیدن به وضع مطلوب مقدور(ارتقاء)

با توجه به ظرفیت‌های علمی و یا اجرایی کنش‌گران دفتر تبلیغات اسلامی، می‌توان چهار حیطه و قالب برای راهبری مسأله فوق برشمرد:

1. راهبری در قلمرو آموزش
2. راهبری در قلمرو پژوهش
3. راهبری در قلمرو فرهنگی/ تبلیغی
4. راهبری در حوزه تصمیم‌سازی

اهم سیاست‌ها و راهبردها

1. مواجهه منصفانه، واقع‌گرایانه و منطقی به مباحث کارآمدی نظام (پرهیز از نگاه احساسی، جانبدارانه و مدافع‌گرایانه غیرمنطقی)
2. همه‌جانبه‌نگری و توجه حداکثری به ابعاد و عناصر تاثیرگذار بر رفع ناکارآمدی
3. عطف توجه به تولید نظریه بومی ـ اسلامی کارآمدی در بررسی ابعاد کارآمدی جمهوری اسلامی
4. تمرکز بر استخراج نتایج کاربردی و توصیه‌ای از مباحث نظری در راستای اصلاح یا تغییر برخی ساختارها، قوانین و فرآیندها در جمهوری اسلامی

اهم اقدامات طراحی شده

1. مسأله شناسی و توصیف ناکارامدی‌های موجود نظام سیاسی جمهوری اسلامی و تبیین راهکارهای ارتقاء کارآمدی
2. مطالعات و پژوهش‌های فقهی ـ حقوقی، کلامی ـ فلسفی، اخلاقی‌ ـ ارزشی و تجربی ـ جامعه شناختی در حوزه کارآمدی
3. مطالعه و بررسی کارآمدی در تراث و تجربه سیاسی اسلامی
4. تبیین عرصه‌های کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران
5. شناسایی و الگوسازی عرصه‌های دارای مزیت نسبی نظام جمهوری اسلامی
6. توصیه و ارائه راهکار به نهادهای سیاستگذار در جمهوری اسلامی
7. شبکه‏سازی تخصصی و تولید بسته‌های پژوهشی، ترویجی و راهبردی در قالب‌های متنوع رسانه‌ای
8. کمک به راه‏اندازی پایگاه جامع اطلاعاتی برای ارائه دستاوردهای نظام سیاسی

مسأله منتخب دوم: تعمیق اندیشه ولایت فقیه در حوزه‌های علمیه

تأسیس نظام جمهوری اسلامی بر اساس نظریه ولایت مطلقه فقیه، مباحثات و چالش‌های زیادی را در جامعه به وجود آورده است. سه دهه است که ابعاد جدیدی از مسایل و موضوعات مرتبط با این نظریه و کارآمدی آن در نظام سیاسی، مطرح و مورد نقض و ابرام قرار می‌گیرد که شایسته است محور پژوهش و مطالعات دقیق حوزویان، به منظور پاسخ به شبهات و تبیین زوایای مغفول مانده آن، قرار گیرد. بدین لحاظ؛ تبیین و تحلیلِ مبنایی، مفهومی، کارکردی و ساختاریِ ولایت فقیه، به منظور تثبیت، پویایی، کارآمدی و تحکیم مبانی تئوریک نظام جمهوری اسلامی ایران و نیز تربیت نیروی انسانی کارآمد، برای ایجاد جریانِ مصونیت بخش در قبال چالش‌های فکری فرهنگی نظام، ضرورتی عاجل می‌باشد؛ به گونه‌ای که طلاب فرهیخته، شناختی جامع و در عین حال تحلیلی، از ماهیت، مفهوم و قرائت‌های مختلف آن و نیز آثار سیاسی اجتماعی هر کدام، پیدا نماید تا در عرصه تبلیغ، به نسل جوان این نکته مهم را منتقل نماید.

اهم اقدامات طراحی شده

 محور پژوهشی

1. ولایت فقیه و مسأله توزیع قدرت و اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی
2. گستره اختیارات ولایت فقیه در خارج از مرزهای ملی
3. گستره دخالت ولایت فقیه در عرصه خصوصی شهروندان
4. ولایت فقیه و نهادسازی (همانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و... به منظور حل چالش‌های جدید)
5. حق انتقاد از حاکم در نظریه ولایت فقیه
6. آسیب‌شناسی طرح نظریه ولایت فقیه در حوزه‌های علمیه (تحلیل فعالیت جریان‌های مخالف و تکفیری در تضعیف باورمندی به ولایت فقیه در حوزه‌های علمیه)
7. نگرش‌سنجی طلاب نسبت به عملکرد نهاد ولایت فقیه و نهادهای مرتبط در جمهوری اسلامی ایران

محور آموزشی

1. پشتیبانی و حمایت از درس‌های رسمی خارج فقه حکومتی و ولایت فقیه در حوزه‌های علمیه
2. راه‌اندازی رشته‌های فقه سیاسی و فلسفه سیاسی در حوزه‌های علمیه در سطح کارشناسی ارشد و دکتری و سطوح سه و چهار با اولویت مراکز آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی

محور فرهنگی ـ هنری

1. انتشار ویژه‌نامه‌ها و بسته‌های ترویجی پیرامون موضوع ولایت فقیه، برای مبلغان و طلاب جوان حوزه علمیه و مبلغان (در قالب بروشور، ویژه‌نامه و... )
2. برگزاری کارگاه‌های مهارت‌افزایی و دانش‌افزایی ذیل موضوع ولایت فقیه برای مبلغان منتخب
3. برگزاری جلسات پرسش و پاسخ در باب شبهات با محور موضوعات مرتبط با ولایت فقیه برای عموم حوزویان
4. برگزاری جلسات نقد و بررسی محصولات فرهنگی، تبلیغی، هنری و آثار علمی در موضوع ولایت فقیه در دوره جمهوری اسلامی ایران (مخاطب تخصصی)
5. برنامه‌ریزی و اقدام برای پاسخ به شبهات پیرامون موضوع ولایت فقیه در فضای مجازی

2. گزارش عملکرد میز مسائل اجتماعی اسلام و ایران

مسأله منتخب: فقدان نظریه جامع عدالت و ضعف مناسبات عادلانه در جمهوری اسلامی ایران

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در میز، مسأله عدالت با پنج چالش اساسی روبرو است. این چالش‌ها عبارتند از:

1. نبود نظریه جامع عدالت در ایران و جهان اسلام
2. گسترش نظریه‌های عدالت برساخته از تمدن غرب
3. ضعف منابع اسلامی در حوزه عدالت‏گستری و عدالت‏اندیشی
4. ضعف ساختارها و نهادها در عدالت‌گستری و تحقق‌بخشی عدالت در نتیجه‌ی ضعف مناسبات عادلانه در جمهوری اسلامی
5. ضعف سازوکار به وجودآورنده درک از عدالت در جامعه ایران

میز عدالت با بهره‏گیری از جمع نخبگانی و حضور اندیشمندان سرشناس حوزه عدالت در این میز و پس از بررسی‌های بسیار و در نظر گرفتن حوزه‌ی ماموریت‌ها و اختیارات دفتر، حوزه سوم یعنی مسأله ضعف ساختارها و نهادها در عدالت‌گستری و تحقق‌بخشی عدالت در نتیجه ضعف مناسبات عادلانه در جمهوری اسلامی را در دستور کار خود قرار داد.

اهم سیاست‌ها و راهبردها

1. توجه به لایه‌های مخاطبان در دو سطح عمومی و نخبگانی
2. پرهیز از پرداخت به مباحث بنیادین محض و اهتمام به اقدامات منتج به ارائه نظریه جامع عدالت اسلامی
3. اهتمام به وجوه کاربردی و توسعه‌ای عدالت
4. اتخاذ رویکرد روندشناسی و جریان‏شناسی در کنار عارضه‏یابی و حل معضلات و مسأله‌هاي معین در عرصه عدالت
5. توجه به عرصه‌هاي قانون‎گذاري در پروژه‌هاي مرتبط با عدالت اجتماعی در دفتر و زمینه‏سازي براي ایجاد تغییرات عینی در مناسبات انسانی
6. آزاداندیشی و همه‏جانبه‏نگری در کنار نگرش انتقادی در طرح و بررسی آراء و اندیشه‌های رقیب ضمن تأکید بر اصالت قرائت و تلقی اسلامی از عدالت

اهم اقدامات طراحی شده

1. نقشه راه اقدامات اجرایی مربوط به کارگروه عدالت به ترتیب زیر و در قالب نظام جامع اقدامات ترسیم شد:

پژوهش

1. 1. ترجمه مقالات و متون و نشر در قالب مجموعه مقالات عدالت، تألیف کتب هدفدار، تألیف و تدوین کتاب مرجع مناسب تدریس
   2. تشکیل هسته‏های مطالعاتی ـ پژوهشی
   3. پایش و انجام مطالعات میدانی
   4. سازماندهی محققین (برگزاری دوره دکترای پژوهش محور، حمایت علمی و مالی از پایان‏نامه‏های دانشجویی، تأسیس مقطع فوق دکترای عدالت، اعطای بورسیه و فرصت مطالعاتی)

پشتیبانی پژوهش

1. 5. بانک اطلاعات (جمع‏آوری بانک اطلاعات بین‏المللی مرتبط با عدالت‏پژوهان و فعالیت‏های عدالت پژوهانه، تهیه و تدوین و نشر کتابخانه دیجیتالی عدالت، تدوین و چاپ الکترونیکی ویراست اول HandBook  عدالت با محوریت معرفی منابع موجود در قالب نظام جامع موضوعات طراحی شده)
   6. بازیابی اطلاعات (جمع آوری تراث اسلامی عدالت محور، تعریف سیر مطالعاتی عدالت، مأخذ شناسی و موضوع شناسی عدالت‌محور، ترویج و اقدام در جهت مرورنگاری در حوزه ادبیات عدالت‌پژوهی، تدوین اصطلاح‌نامه چند زبانه)
   7. اطلاع‌رسانی پژوهشی (ایجاد نمایشگاه تخصصی عدالت در نمایشگاه‏های بین‏المللی داخلی و خارجی، ارائه مشاوره تخصصی به مراکز و اشخاص عدالت‌پژوه)

آموزش

1. 8. طراحی و اجرای دوره‏های کارورزی پژوهشی (بلندمدت)، کارگاه‏های دانش‏افزایی (برای اساتید، مدیران و...)، دوره‏های آموزشی غیرمنتهی به مدرک؛ شامل طراحی دوره‌های کوتاه مدت پودمانی و تدریس فلسفی و کلامی موضوع عدالت (با همکاری مجمع عالی حکمت)
   9. طراحی و اجرای دوره‏های رشته‏ها و گرایش‏های تحصیلی منتهی به مدرک، و در سطوح عالی حوزه تدریس نظریه عدالت اسلامی و طراحی و تمهید اجرایی سطوح سه و چهار حوزه

فرهنگ‌سازی عمومی

1. 10. سامان‌دهی ظرفیت طلاب و مبلغان، اهتمام به نگارش رمان، داستان، فیلمنامه و... ، ارتقاء سواد رسانه‏ای با استفاده از ظرفیت‏های مختلف رسانه‏ها اعم از برنامه‏های تلویزیونی و رادیویی و... ؛ امکان‌سنجی و برنامه‌ریزی آموزشی جهت انتقال مفهوم عدالت ذیل متون رسمی و غیررسمی موجود، تشکیل کانون عدالت طلاب
   11. شبکه‌سازی عمومی؛ گفتمان‌سازی نخبگانی شامل برگزاری همایش‎ها، نشست‏ها و کرسی‏ها و راه‌اندازی رسانه و ژورنالیسم علمی و شبکه‌سازی تخصصی
2. با توجه به لزوم به‌روزرسانی عدالت‏پژوهی در داخل کشور و اهتمام جدی در جبران عقب‏ماندگی قابل توجه موجود، اقدام به رصد بین‎المللی فعالیت‎های انجام گرفته در حوزه عدالت ذیل عناوین کتاب‎ها، مقالات، مراکز، افراد، منابع مکتوب تمام متن از جمله پایان‎نامه‎ها، سیلابس‎های آموزشی، جمع‎آوری منابع شنیداری و دیداری از اساتید مبرز و...
3. برگزاری همایش بین‏المللی عدالت
4. تهیه اولین ویرایش کتابخانه دیجیتالی عدالت، چینش ادبیات پژوهشی رصد شده با هدف طبقه‏بندی نظام جامع موضوعات و مسائل عدالت در قالب یک مجموعه مدون و در دسترس عدالت پژوهان

3- گزارش عملکرد میز تمدن اسلامی

مسأله منتخب: ضعف بینش تمدنی معطوف به تمدن نوین اسلامی

تمدن، بزرگ‏ترین و گسترده‏ترین سطح زندگی اجتماعی انسان در زیست این جهانی اوست. سه رویکرد کلان برای پرداختن به موضوع تمدن قابل تصور است:

1. رویکرد اجرایی و مدیریتی که به سازوکار تحقق یافتن یک تمدن در عمل می‌اندیشد و به عنوان مثال، درباره تمدن نوین اسلامی مهم‎ترین دغدغة آن چگونگی و فرایند تحقق این تمدن است.
2. رویکرد دانشی که معطوف به مباحث علمی و نظری مرتبط با تمدن است و می‌کوشد بر حجم آگاهی‌های خود دربارة تمدن به عنوان یک موضوع علمی بیافزاید.
3. رویکرد بینشی که معطوف به دغدغه‌مندی نسبت به مباحث تمدنی است.

بر اساس مطالعات صورت گرفته در میز و با توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دفتر تبلیغات، رویکرد سوم در پرداختن به موضوع تمدن در دستور کار و بر این مبنا مسأله «ضعف بینش تمدنی معطوف به تمدن نوین اسلامی»، به عنوان مسأله منتخب میز قرار گرفت. در این مسأله، تعبیرِ «بینش تمدنی» از نظر میز تمدن اسلامی یعنی دغدغه‌مندی برای پرداختن به موضوعی به نام تمدن و ابعاد مختلف و گستردة آن. لازم به ذکر است افزودن قید «معطوف به تمدن نوین اسلامی» به معنی وانهادن نگاه به تمدن گذشته و وضعیت کنونی تمدنی ایران و جهان نیست، بلکه مراد تکیه بر محوریت تمدن نوین اسلامی است و در نتیجه به تمدن گذشته و حال به اندازة نیازی که بینش تمدنی معطوف به تمدن نوین اسلامی ایجاد می‌کند، پرداخته خواهد شد.

اهم سیاست‌ها و راهبردها

1. توجه به ابعاد سه گانة بینشی، انگیزشی و کنشی ضعف بینش تمدنی و مقدم داشتن وجه بینشی در حل مسأله
2. تأکید بر به کارگیری زبان قابل فهم جهانی در موضوع تمدن، ضمن حفظ بن‌مایه‌های معرفتی اسلامی در حل مسأله
3. کوشش برای تقویت نگاه همگرایانه ملی و منطقه‎ای در مطالعات تمدنی
4. مد نظر قرار دادن لایه‎های مختلف مخاطبان در چهار سطح رهبران (مانند مراجع تقلید)، مدیران، کارشناسان و توده‌های مردم با اولویت بخشیدن به کارشناسان نخبه‌ی حوزوی و تقویت هسته‌های بینش‌افزا

اهم اقدامات طراحی شده

1. طراحی پژوهش‏های معطوف به مفاهیم، چیستی، نظریه‏ها، رویکردها، جریان‏ها، مأخذشناسی، معطوف به تاریخ تمدن گذشته اسلامی؛ معطوف به تمدن نوین اسلامی؛ معطوف به آموزه‏های تمدنی اسلام با تأکید بر مکتب اهل بیت(ع)، معطوف به تمدن اسلامی و دیگر تمدن‌ها، به ویژه تمدن غرب
2. طراحی و تدوین طرح جامع آموزشی در حوزه تمدن (تأسیس رشته‏های فلسفه تمدن، فلسفه تاریخ) در مقطع دکتری و سطح چهار حوزه و ارشد
3. برگزاری کارگاه‏ها و نشست‏های آموزشی تمدن اسلامی و آموزش‏های غیررسمی و نشست‌های علمی تخصصی مرتبط با تمدن اسلامی
4. هدایت و حمایت پایان‌نامه‌های مرتبط با تمدن اسلامی (فقهی، فلسفی، کلامی، تفسیری و حدیثی)
5. برگزاری همایش‌‌های علمی ترویجی در حوزه تمدن اسلامی و برگزاری نشست و مسابقات هنری و ادبی و مسابقات و انجام فعالیت‏های فرهنگی ـ هنری در حوزه تمدن اسلامی
6. اطلاع‌رسانی و تهیه مجلات عمومی و بسته‌های الکترونیکی و مکتوب بینش تمدنی در فرهنگ عمومی ایران معاصر
7. برپايي دهكده تمدن اسلامي در مشهد الرضا عليه السلام
8. بازبینی در چگونگی تعامل و تمرکززایی گروه‏های تمدنی و رشته‏های آموزشی و پژوهشی