ماموریت ها و فعالیت های قطبی «پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن» / تعامل طرفینی پایه رشد اقطاب1397/6/12 دوشنبهماموریت ها و فعالیت های « پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن » زیر مجموعه «پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی » دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم تبیین شد.به گزارش دبیرخانه شورای راهبری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در چند سال اخیر و با تصویب هیات امنای دفتر تبلیغات اسلامی، رویکرد مسأله محوری در برنامه‌های این دفتر اتخاذ گردید و با انجام مطالعات گسترده در حوزه فرهنگ و با عنایت به ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه مجموعه، مسائل کلیدی به عنوان محور برنامه و اقدامات این دفتر انتخاب گردید. به منظور بررسی فعالیت های «پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن» که زیر مجموعه « پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی» است با حجت الاسلام والمسلمین محمدصادق یوسفی مقدم رئیس این پژوهشکده به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه از پیش رو می‌گذرانیم: معرفی اجمالی از فعالیتهای قطبی پیش روی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن را بفرمایید؟ دفتر تبیلغات اسلامی با رویکرد جدید، توانسته است قدم‌های بسیار ارزشمندی در جهت برآورده کردن و انجام نیازهای جامعه اسلامی بردارد و افزون بر این سازمان خودش را هم با این نیازهای جامعه و هم سو کردن با مسائل امروز جامعه جهت داده است. منابع انسانی که اساسی‌ترین محور در دفتر تبلیغات اسلامی است، توانسته‌اند خودشان را با میزها و قطب‌ها همسو کنند، هر چند برخی از فعالیتهای پژوهشی همانند پروژه دائره المعارف‌های قرآنی به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد، هنوز غیرقطبی است و اما رؤسای محترم دفتر و پژوهشگاه برای انجام آن حساسیت ویژه دارند که این دست فعالیتها هر چند کد قطبی به آنها نخورده باشد، در دفتر استمرار پیدا کند و برای آن نیز بودجه مخصوصی قرار داده اند. بنابراین بحمدالله دفتر تبلیغات اسلامی خود را با مسائل جامعه و احتیاجات میدانی و فکری همسو میکند و امیداوریم مشکلات و موانعی که در این جهت وجود دارد برطرف شود. البته باید توجه داشت که دفتر تبلیغات اسلامی همواره در صدر مؤسساتی بوده است که همراه با نظام اسلامی حرکت کرده است. بر همین اساس، پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن چند نوع فعالیت دارد، فعالیت هایی که بعنوان ریز فعالیت قطبی می شناسیم و در حال حاضر به غیر از پروژه هایی که برای تصویب خواهی ارسال کرده‌ایم، 20 پروژه قطبی در جریان داریم که البته برخی از آنها به اتمام رسیده است. و این قول را می دهیم که انشاالله تا پایان سال 97 تمامی پروژه‌های قطبی در جریان را به اتمام برسانیم. مسئولیت دیگری که با همکاری پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در حال انجام است، کارگروه مرجعیت علمی قرآن می‌باشد که زیر مجموعه میز توسعه و تعمیق فرهنگ قرآن است. طرح هایی که تا کنون در این کارگروه به تصویب رسیده است بیش از 12 طرح می باشد که: بررسی مرجعیت علمی قرآن از منظر شخصیت های برجسته عالم اسلام است، (که 20 نفر از این شخصیت ها را کار گروه انتخاب و مشخص نمود تا نگاهشان به مرجعیت علمی قرآن تبیین و بررسی شود)، پیشینه تفسیری مرجعیت علمی قرآن کریم و مصاحبه با نخبگان را میتوان از جمله این طرح‌ها ذکر نمود. البته بسیاری از طرح ها نیز بررسی شد و مشخص گردید که مربوط به این کارگروه نمی‌باشد از این رو به میزهای مربوط خودشان ارجاع داده شد. لازم به ذکر است که: چند طرح هم پیشنهاد شده است که در مرحله طی شدن فرآیند تصویب خواهی است. یک کارگروه دیگری که در حال انجام فعالیت داریم کارگروه قرآن و استشراق است که زیرمجموعه میز توسعه و تعمیق فرهنگ قرآن می‌باشد و تا کنون طرحهایی را به تصویب رسانده که برخی با طی فرایند تصویب خواهی در حال انجام است و برخی در حال طی فرایندهاست. از دیگر فعالیتها، همایش ملی بررسی آرای تفسیری آیت الله محمدهادی معرفت، پرتال جامع علوم و معارف قرآن کریم، و... که در سال گذشته به پایان رسیده است. تغییر راهبرد دفتر از رویکرد کارکرد محوری به سمت مسأله محوری را چگونه ارزیابی می کنید؟ اگر حرکت علمی مسأله محور نباشد یک حرکت علمی ایستا خواهد بود و افزون بر اینکه در گذشته سرگردان خواهد شد به آینده هم نمی پردازد و به نیازهای جامعه هم پاسخ نخواهد داد و لذا مسأله محوری حرکت پژوهشی را زنده و به فعالیتها سامان می دهد و با نیاز امروز جامعه همسو می سازد و باید بطور دقیق در همه عرصه ها به آن پرداخته شود. قرآن کریم باید به نیاز امروز ما پاسخ بدهد. امیرالمومنین(ع) که می فرمایند: اگر نیازی دارید به قرآن عرضه کنید و استنطاق کنید قرآن را، بدین معناست که موضوع را از بیرون بگیریم و به قرآن عرضه کنیم که مناسب ترین روش این است که آن موضوع همان مسأله امروز جامعه ما باشد. لذا سه مسأله در میز قرآن تعریف شده است، یک مسأله بحث مرجعیت عمومی قرآن است و یک مسأله بحث مرجعیت علمی قرآن است و یک مسأله قرآن و استشراق است و یکی از مطالبی که باید به آن بپردازیم این است که قرآن کریم کدام نیاز جامعه ما را برطرف میکند و آیا قرآن به نیاز های علمی ما پاسخ می دهد، آیا قرآن برای اشکالات و دیدگاه های منفی که مستشرقان مطرح کرده‌اند پاسخی دارد و آیا قرآن در حوزه علوم انسانی، حرفی برای گفتن دارد؟ همچنین امروزه مهم ترین مباحثی که وهابیت به آن تمسک می کند آیات شریفه قرآن کریم است و برای اینکه بتواند جوامع اسلامی را در برابر یکدیگر قرار بدهد و دیوار بی اعتمادی میان شیعه و سنی را گسترش بدهد و بلندتر نماید، از قران کریم استفاده می کند بنا بر این تعامل صحیح میان میز وهابیت و پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم بسیار مهم است. آیا هماهنگی لازم بین صفوف و میزها وجود دارد؟ میزان تعامل میزها با شما چقدر است؟ تعامل خوبی با میزهای سبک زندگی، قرآن، خانواده و تا حدود کمی هم با میز وهابیت داریم، که باید بیش از این باشد و این تعامل باید طرفینی باشد و مسئولین میزها باید با پژوهشکده گفتوگو کنند و جلساتی بگذاریم و در جریان فعالیتهای ما قرار بگیرند، و ببینند که چه کمکی هایی ما می توانیم به میزها بکنیم؟ البته ما همه سعی مان ارتباط گیری و تعامل با میزها است. اعتقاد بنده بر این است که اگر انگیزه های تعامل تقویت شود و شناخت درست مدیران از طرح ها و سیاست های میزها برای آینده بیشتر شود در افزایش فعالیتها موثر است. همچنین اگر مجموعه ای کاری را انجام می دهد به آن فعالیت بها بدهند. بطور مثال در نشست اعضای هیات علمی که در وسف برگزار شد، اگر مهلت به مدیران صفوف داده می‌شد و به گزارش فعالیت های صفوف پرداخته می‌شد خروجی بهتری داشت. نیز توجه قطب ها به خروجی ها؛ پیگیری بعد از تصویب و اقداماتی که انجام شده است بسیار مهم است. مباحث پژوهشی تا یک زمانی مسأله است، بدین معنی که اگر مسیر دقیق و استاندارد برای پاسخ به مسأله پژوهشی نباشد بعد از خارج شدن از مسأله ممکن است به مشکل اجتماعی و یا به یک شبهه فکری تبدیل شود و براحتی نمی توان به آنها پاسخ داد و لذا تعامل بین میزها و صفوف جهت حل کردن مسائل لازم و ضروری است. مهمترین نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و چالش هایی که با آن مواجه اید چیست؟ پژوهشکده نیاز به نوسازی مستمر دارد و این نوسازی به دو صورت انجام می شود، یکی با جذب منابع انسانی جدید و دیگری همانطور که دفتر تبلیغات برای منابع انسانی اداری خود کلاس های آموزشی می‌گذارد، ما باید برای برآورده کردن نیازها و مواجهه درست با مسائل جامعه، خلأهایی که در منابع انسانی پژوهشی حس می کنیم با آموزش های تکمیلی پژوهشی برطرف کنیم. بطور مثال برای تدوین مقاله علمی پژوهشی یک دوره شش ماهه گذاشتیم که تحول بزرگی در مجموعه ایجاد کرد و در پی آن خیلی از دوستان دست به قلم شدند و مقالات علمی و پژوهشی می نویسند، در بحث های میان رشته ای نیز نیاز به یکسری آموزش های پژوهشی تکمیلی داریم و بحث های دیگری که نیاز به حمایت های خاص است.